)
Hoe gaat Colruyt Group om met energie?
24
mei
2020
Energie, en waarom dat zo belangrijk is
Energie valt vandaag niet weg te denken uit ons leven. Onze westerse maatschappij steunt op energie voor stroom, verwarming, koeling, transport … Wat bij energie vooral belangrijk is, is waar deze vandaan komt. Energiebronnen kunnen hernieuwbaar of niet-hernieuwbaar zijn.
Steenkool, aardgas, aardolie, benzine en diesel zijn voorbeelden van klassieke, niet-hernieuwbare, fossiele brandstoffen. Bij de verbranding ervan komt er CO₂ vrij in de atmosfeer. Die draagt sterk bij aan de klimaatverandering. Een kerncentrale waar uranium als brandstof wordt gebruikt, produceert geen CO₂-emissies, maar zorgt wel voor radioactief afval.
Duurzame, hernieuwbare energiebronnen zoals wind, zon, water, aardwarmte, biomassa en groene waterstof veroorzaken daarentegen geen luchtvervuiling en weinig CO₂-uitstoot. Bovendien geraakt deze energie nooit op en is ze dus meer toekomstgericht.
Wat doen wij vandaag?
Als grote retailer hebben we een groot energieverbruik, waarmee we verantwoord en duurzaam willen omspringen. Ons energiebeleid bestaat uit drie principes:
- We zetten sterk in op de reductie en preventie van ons energieverbruik. De meest duurzame energie is immers de energie die je niet verbruikt. We streven ook naar een optimale afstemming van energieverbruik en -productie.
- We kiezen bewust voor duurzame, hernieuwbare energie. Met onze investeringen in de productie van hernieuwbare energie dekken we ons totale energieverbruik.
- We gaan aan de slag met reststromen, zodat energie niet verloren gaat. In verschillende winkels van Colruyt Laagste Prijzen, OKay en Bio-Planet recupereren we bijvoorbeeld de restwarmte van de koelinstallaties en zetten die in voor de verwarming.
Energieverbruik verlagen
In 2019 hebben we 8,7 % minder energie verbruikt dan in basisjaar 2009, ten opzichte van de omzet. In 2020 hebben we deze koers voortgezet en dat zullen we ook de komende jaren blijven doen. Om ons relatief energieverbruik te blijven verlagen, stelden we een energiereductieplan op waarin we vier pistes volgen:
- Infrastructuur: bouwen we een nieuwe winkel, dan voorzien we uiteraard standaard een goede isolatie. Oudere winkels en gebouwen waarvan we eigenaar zijn, krijgen een energiebesparende renovatie. Die isoleren we bij en werken we luchtdichter af tot lage-energiegebouwen.
- Verwarming: Colruyt Group gaat voor fossiele-brandstofvrije winkels, dus zonder verwarming met stookolie of aardgas. In ruil maken we gebruik van warmterecuperatie, warmtepompen en groene stroom. Zo voorkomen we 99 % van de CO₂-uitstoot ten opzichte van een winkel met een verwarmingsketel.
- Verlichting: we rollen ledverlichting uit in al onze winkels, gebouwen en op de parkings. Waar mogelijk installeren we bewegingsdetectoren die het licht automatisch aan- en uitschakelen.
- Mobiliteit: we focussen op minder brandstofverbruik en de overschakeling op hernieuwbare brandstoffen. Zowel voor het transport van onze goederen, klanten als medewerkers.
Naast deze vier grote pistes sensibiliseren we onze medewerkers om ook kleine verliesposten aan te pakken: diepvriezers tijdig ontdooien, het licht uitdoen, de verwarming een graad lager zetten … Als elk van onze 30.000 medewerkers hieraan aandacht besteedt, maakt dit een groot verschil in energieverbruik.
Tegelijk groene energie produceren en verbruiken
Ons energieverbruik stemmen we af op de productie van groene energie. We verschuiven waar mogelijk ons verbruik naar momenten met veel zon of wind, wanneer de elektriciteitsproductie hoog is. Dit is een manier om de overproductie van energie tegen te gaan en bij te dragen aan meer netstabiliteit. Op onze centrale sites met een windturbine slagen we vandaag voor 70 % in het gelijktijdig produceren en verbruiken van groene energie. Hoe doen we dit?
- Een zelf ontwikkeld platform voor data-analyse verbindt ons energieverbruik met de actuele marktprijzen voor energie, de voorspelde energieprijzen, weergegevens, gebruikersparameters en allerlei technische randvoorwaarden. Op basis daarvan stuurt het systeem verschillende installaties in onze centrale gebouwen automatisch aan.
- We hebben ook in kaart gebracht welke toestellen we kunnen afzetten, hoe vaak en hoe lang. Zo kunnen we slim omgaan met niet-essentiële verbruikers zoals ventilatie, koeling en verluchting.
- De elektrische voertuigen en transpalletten in onze distributiecentra laden we ’s nachts op, wanneer het rustig is en terwijl de windturbines blijven draaien.
- Wanneer er veel duurzame energie beschikbaar is, koelen we de grote diepvriezers in onze distributiecentra extra diep in. Zo overbruggen we momenten waarop er minder energie voorhanden is.
- Liquid ice produceren we zoveel mogelijk op momenten waarop we weinig verbruiken.
- Bij een overproductie van zonne- en windenergie kunnen we de overtollige stroom via elektrolyse omzetten in waterstof. Die waterstof kunnen we gebruiken als brandstof. En wanneer er te weinig groene stroom wordt opgewekt, zetten we de waterstof opnieuw om in elektriciteit. Zonder uitstoot van CO₂ en fijnstof. Dat doen we al sinds 2012 in ons distributiecentrum Dassenveld in Halle.
Investeren in hernieuwbare energie
Colruyt Group is pionier in groene-energieproductie in België. We hebben de neiging om te zeggen: “Laten we het gewoon proberen, ervaring opdoen en een netwerk creëren.” En zo boeken we steeds vooruitgang. Dat geloof en die energie zit in heel onze organisatie.
De laatste decennia investeerden we al miljoenen euro’s in de productie van zonne- en windenergie. Resultaat: met onze investeringen in hernieuwbare energie dekken we 100 % van ons energieverbruik!
Zonne-energie
Elke nieuwe winkel van Colruyt Laagste Prijzen, OKay en Bio-Planet krijgt zonnepanelen. Vandaag hebben we reeds 79 zonne-installaties op onze winkels en centrale gebouwen. Goed voor een jaarproductie van 7.550 MWh groene energie.
Voor we zonnepanelen installeren, analyseren we hoeveel energie het gebouw in kwestie nodig heeft. Elektriciteit die ter plaatse verbruikt wordt, is het meest kostenefficiënt. Daarom installeren we niet meer zonnepanelen dan we nodig hebben om de energiebehoefte van de site te dekken. Zonnepanelen produceren vooral energie overdag, wanneer onze winkels open zijn en de vraag naar elektriciteit in onze winkels dus ook het grootst is. Op zonnige dagen kunnen de winkels bijna volledig op zonne-energie draaien. Door de energieproductie maximaal af te stemmen op het verbruik, vermijden we ook dat we energieoverschotten moeten vervoeren over het elektriciteitsnet.
Windenergie
Doorheen de jaren hebben we een eigen netwerk van 14 windturbines op land opgezet, verspreid in Vlaanderen en Wallonië. En via Parkwind investeerden we in 200 offshore windturbines in de Belgische windparken Belwind, Northwind, Nobelwind en Northwester 2.
Eind 2019 brachten we al onze inspanningen op vlak van windenergie samen in Virya Energy. Virya Energy gaat voor een 360°-aanpak: zowel de financiering, ontwikkeling en bouw als de exploitatie van windparken, alsook R&D-projecten. Met Virya Energy willen we schaalvoordelen creëren, onze technologische kennis verhogen en de productiecapaciteit verder uitbreiden – ook internationaal.
Colruyt Group is de grootste investeerder in Virya Energy en werkt samen met andere investeerders om deze doelstellingen te behalen en te versnellen. We zijn ervan overtuigd dat het verduurzamen van de energiemarkt en het tegengaan van de klimaatverandering een uitdaging is die we samen met de hele maatschappij moeten aanpakken.
Groene brandstoffen
Met DATS 24 werken we aan een groenere mobiliteit en duurzamere brandstoffen. DATS 24 biedt in België naast benzine en diesel, ook waterstof, elektriciteit en aardgas voor voertuigen (CNG) aan.
Waterstof, de duurzame brandstof van de toekomst
Waterstof is een ideale, duurzame brandstof voor voertuigen. Hoe dat precies in elkaar zit? Via elektrolyse wordt water door elektriciteit gescheiden in waterstof en zuurstof. De brandstofcel aan boord van een voertuig kan de waterstof opnieuw omzetten naar elektriciteit. Die elektriciteit drijft de motor aan en zorgt ervoor dat de auto rijdt. De grondstoffen van waterstof – water en elektriciteit – zijn allebei hernieuwbaar. Tijdens het rijden komt uit de uitlaat alleen onschadelijke waterdamp, geen CO₂, stikstofoxiden of fijnstof. Een 100 % duurzame en hernieuwbare brandstof dus. Sinds 2004 investeerden we al 6 miljoen euro in innovatieve projecten met waterstof:
- De medewerkers in ons distributiecentrum in Halle gebruiken heftrucks op waterstof, Die waterstof produceren we zelf met de hernieuwbare stroom van windturbines en zonnepanelen.
- Het wagenpark van Colruyt Group telt al een 25-tal bedrijfswagen op waterstof.
- In oktober 2018 opende DATS 24 in Halle het eerste tankstation waar je terecht kan voor alle klassieke en alternatieve brandstoffen. Waaronder dus ook onze zelf geproduceerde 100 % groene waterstof.
CNG als transitiebrandstof
Rijden op waterstof klinkt dus veelbelovend. Maar vandaag zie je nog niet veel waterstofwagens rijden. Het kan nog een tijd duren tegen dat we als maatschappij waterstof als brandstof op grote schaal produceren én gebruiken. Zo lang mogen we echter niet wachten om over te schakelen naar duurzamere brandstoffen! Daarom zetten wij in de tussentijd in op CNG, dat al meer ingeburgerd en beschikbaar is.
Hoewel CNG – aardgas voor voertuigen – niet hernieuwbaar is, beschouwen we dit vandaag wel als een duurzamere brandstof. We baseren ons hiervoor op wetenschappelijke duurzaamheidsanalyses in samenwerking met VUB, Thomas More Hogeschool en Universiteit Gent. Een wagen op CNG stoot minder CO₂ en beduidend minder fijnstof en stikstofoxiden uit dan benzine- en dieselwagens. Bovendien is aardgas volledig veilig en kan het de bodem of het water nooit verontreinigen. De sector zet ook reeds stappen om aardgas op termijn te verduurzamen door het bijmengen van biogas of waterstof.
Hoe wij CNG inzetten als schoner alternatief voor benzine of diesel:
- Bij DATS 24 kunnen klanten aan 83 stations CNG tanken. Daarmee zijn we in België de belangrijkste brandstofleverancier van aardgas voor voertuigen.
- We hebben acht CNG-trekkers voor goederentransportin ons wagenpark.
- Via Collect&Go testen we momenteel thuislevering met CNG-bestelwagens.
- 45 % van onze bedrijfswagens rijdt op CNG. Ook het merendeel van onze reservewagens zijn CNG-wagens.
Ten slotte maakt CNG een grote groep automobilisten vertrouwd met het tanken van een gasvormige brandstof en faciliteert het zo mee de transitie naar waterstofmobiliteit.
Elektrisch rijden
Via DATS 24 blijven we investeren in een laadpalennetwerk voor elektrische wagens op de parkings van Colruyt Laagste Prijzen, Bio-Planet en OKay. Aan 111 winkelpunten van Colruyt Group kan je je auto opladen terwijl je jouw boodschappen doet. En dat met 100 % groene Belgische stroom. Tegen 2021 willen we op 200 locaties elektrische laadpalen hebben, zowel op winkelparkings voor onze klanten als op de parkings voor onze medewerkers.
En natuurlijk rijden we ook zelf op groene elektriciteit, steeds meer en meer:
- Medewerkers kunnen voor dienstverplaatsingen gebruik maken van vier elektrische wagens.
- Dit jaar introduceerden we in ons aanbod firmawagens enkele nieuwe 100 % elektrische voertuigen en plug-inhybridewagens met grote batterijcapaciteit.
- In onze garage hebben we enkele elektrische wagens als reservewagens.
- Medewerkers kunnen via Colruyt Group tegen een voordelige prijs een elektrische scooter kopen voor hun woon-werkverkeer.
- Op onze logistieke sites gebruiken we twee elektrische terminaltrekkers om de opleggers te verplaatsen.
Energie recupereren
Als laatste grote principe – naast reductie van ons energieverbruik en energieproductie uit hernieuwbare bronnen – gaan we actief aan de slag met reststromen, zodat energie niet verloren gaat.
Koud voor de een, warm voor de ander
Iets koelen, doe je door er letterlijk de warmte uit te halen. Dat gebeurt bijvoorbeeld in de koelinstallaties voor verse producten in onze winkels. Die kostbare ‘restwarmte’ laten we niet zomaar verloren gaan. We gebruiken deze om de winkel te verwarmen. Dit proces van warmterecuperatie passen we toe bij nieuwe winkels van Colruyt Laagste Prijzen, OKay en Bio-Planet en bij renovaties.
Warmterecuperatie uit koeling vullen we aan met warmtepompen. Zo’n warmtepomp maakt gebruik van 100 % groene stroom om warmte te halen uit hernieuwbare natuurlijke bronnen zoals de aardbodem, de omgevingslucht of het grondwater, en deze te hergebruiken. Voor verwarming van de winkelruimte bijvoorbeeld, of warm water voor de beenhouwerij.
Warmtekrachtkoppeling: tegelijk elektriciteit en warmte
Op onze logistieke- en productiesites Dassenveld (Halle), Ghislenghien en Stroppen (Halle) installeerden we een warmtekrachtkoppelingsinstallatie. Die produceert elektriciteit uit aardgas, en daarnaast ook een heleboel warmte. Deze vrijgekomen warmte gebruiken we ter plekke om de gebouwen en het water te verwarmen. Door het gebruik van aardgas is dit dus geen hernieuwbare energie, maar warmtekrachtkoppeling verbruikt wel minder fossiele brandstoffen dan het apart opwekken van elektriciteit en warmte. Onze drie installaties kunnen samen jaarlijks zowat 15.200 MWh elektriciteit produceren (het jaarverbruik van 4.343 gezinnen), en ongeveer 16.200 MWh thermische energie (het jaarverbruik van 566 gezinnen).
Wat willen we in de toekomst nog doen?
- Tegen 2030 verbruiken we 20 % minder energie t.o.v. basisjaar 2009 (relatief t.o.v. de omzet). Eind 2019 zaten we al aan 8,7 %. We verbruikten dat jaar 58,92 MWh energie per miljoen euro omzet. Tegen 2030 moet dit 51,67 MWh worden.
- Tegen 2030 is minstens 60 % van ons energieverbruik afkomstig van niet-fossiele brandstoffen. Deze niet-fossiele energie zal volledig afkomstig zijn uit eigen of lokale productie-eenheden. Eind 2019 zaten we al aan 44 % niet-fossiele energie.
- Tegen 2030 bedraagt de gelijktijdigheid tussen de elektriciteitsproductie en -behoefte op onze centrale sites in Halle, Ollignies en Ghislenghien minimaal 90 %.
Onze doelstellingen tegen 2030 en de reeds behaalde resultaten eind 2019.